یادداشت از: طیبه شایان
مدتی است که مسئولین آذربایجان شرقی به طور مستقیم و غیر مستقیم دم از کمبود نیروی کار ماهر در استان می زنند از جمله می توان به سخنان رئیس اتاق بازرگانی در خرداد ماه امسال و نیز سخنان چند روز پیش استاندار آذربایجان شرقی در دیدار با رئیس دانشگاه فنی و حرفه ای کشور اشاره کرد که واکنش های زیادی را در بین مردم و حتی مسئولین برانگیخت. اما اگر بخواهیم صادقانه قضاوت کنیم باید گفت این موضوع یک واقعیت انکار ناپذیر بوده و مسئولین استانی و کشوری به طور مستقیم خود مسبب آن هستند.
… فرار نخبگان و نیروی کار آرام آرام قبل از سال ۸۹ شروع شد. رسانه ها بارها در این مورد به مسئولین کشور هشدار دادند که زمانی خواهد رسید که کمبود نیروی کار ماهر و پزشک در کشور احساس خواهد شد اما مسئولان آنچنان غرق در کار روزمره!! بودند که از این موضوع مهم غافل شدند تا این که زنگ های خطری که آن سال ها به صدا درآمده بود امروز به گوش مسئولین نرم نرمک می رسد.
بنابر آمار مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۹، ۶۰ هزار نفر از ایرانیانی که در این سال مهاجرت کرده‌اند در زمره مهاجران نخبه دسته‌بندی می‌شوند. این افراد غالباً دارای مقام‌هایی در المپیادهای علمی بوده یا جزء نفرات برتر کنکور یا دانشگاه‌ها محسوب می شدند.
صندوق بین المللی پول در گزارش سال ۲۰۰۹ خود اعلام کرده بود ایران به لحاظ مهاجرت نخبگان، در میان ۹۱ کشور در حال توسعه ا توسعه نیافته جهان، مقام نخست را داراست و برخی مسئولان حتی وجود فرار مغزها از ایران را منتفی می‌دانستند.
صندوق بین‌المللی پول، بیکاری، سطح پائین درآمد استادان و نخبگان، نارسایی‌های مالی و اداری، کمبود امکانات تخصصی-علمی و بی‌ثباتی سیاسی و اجتماعی را از جمله دلایل مهاجرت ایرانیان ذکر کرده است.
روند مهاجرت طی سال های اخیر بویژه از سال گذشته بطرز وحشتناکی روند صعودی به خود گرفته به طوری که به افراد عادی نیز سرایت کرده است.
امروز دیگر بیکاری، کمبود امکانات و مشکلات اقتصادی تنها دلیل مهاجرت محسوب نمی شوند بلکه مشکلات اجتماعی و سیاسی و تنش های اخیر نیز به روند مهاجرت دامن زده است به طوری که جوانان با استعداد کشورمان با آرزوی مهاجرت و خلاص شدن از وضعیت موجود اجتماعی تمایل به گذراندن دوره های کوتاه مدت فنی از خود نشان می دهند.
آن ها اذعان می دارند که دیگر مسایل مادی برایشان جزو ضرورت ها نیست بلکه هیچ بهره و نشاطی از جوانیشان نمی برند.
این موضوع را مسئولین هم بخوبی می دانند چرا که برایجاد نشاط و امید در جامعه تاکید می کنند اما علیرغم این تاکید به بهانه های مختلف بگیر و بند و امر به معروف و نهی از منکر و برخوردهای کارشناسی نشده جوانان را بیش از پیش ناامید کرده و آنان به رفتن بیشتر ترغیب می شوند. رفتارهای غیر اصولی که عرصه زندگی را برایشان تنگ تر می کند.
آقای استاندار و مسئولین محترم استانی بارها و بارها از همین تریبون درباره رفتارهای نادرست با نخبگان هشدار داده شده بود اما گویا منفعت در نشنیدن بود و امروز نتیجه اش را می بینیم.
تلاش کنیم بدون تعصب جلوی مهاجرت چند درصد باقیمانده جوانان مستعد را بگیریم. از انتصاب های سفارشی که بدون تخصص پشت میزها تکیه می زنند جلوگیری کنیم. یک مداح جایش در عمران نبود همانطور که یک معلم ریاضی جایش در کلاس ورزش نیست. به جای باندبازی، شایسته سالاری را در پیش بگیریم. نشاندن آقازاده ها در پست هایی که صلاحیت ندارند جوانان را ناامید و آنان را بیشتر به مهاجرت ترغیب می کند.
استاندار محترم شنیده ایم که با چندین مورد انتصاب نابجا در استان مخالفت کرده اید بنابراین هرچند خیلی دیر شده است اما امید را در جوانانمان زنده کنید جلوی بروکراسی های زاید را بگیرید، اجازه ندهید چوب لای چرخ تولید بگذارند، جلوی زیردستان و منشی های بالاتر از رئیس را بگیرید! رشوه و رانت بیداد می کند. خود بهتر از این حقیر می دانید در استان چه خبر است.
شما که سردار این مملکت بودید و هستید و دلتان برای این کشور و استان می سوزد برای جوانان پدری کنید و نگذارید بیش از این آسیب ببینند.*